Nineveh - Hoofdstad van een Wereldrijk

Ooit was Nineveh de grootste stad op aarde. Nineveh was van 705 tot 612 voor het begin van onze jaartelling de hoofdstad van het Assyrische Rijk. In 612 wordt de stad nagenoeg compleet verwoest door Babyloniërs  en  Meden. 

Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden toont in 'Nineveh - hoofdstad van een wereldrijk' tal van archeologische vondsten, die een boeiend beeld schetsen van de geschiedenis van deze verdwenen stad. 

​
Kaart van Mesopotamië met de rivieren Eufraat (rechts) en Tigris. De rode cirkel boven is Bagdad. Nineveh en Mosul liggen stroomopwaarts en zijn linksonder op de kaart afgebeeld. De atlaskaart is  gemaakt door de Iraanse geograaf Al-Istakri. Deze uitgave stamt uit de 12e eeuw. Universiteitsbibliotheek Leiden.

Onder de Assyrische paleizen van Nineveh ligt nog zeker 25 meter aan resten van vroegere bewoning. In 1931 groeven Britse archeologen een gat helemaal tot aan de rode natuurlijke grond en verzamelden duizenden vondsten, netjes gescheiden per laag. De vroegste objecten lagen volgens de opgravers in hutten van hout en klei. De hieronder getoonde voorwerpen komen uit het vierde en derde millennium voor het begin van onze jaartelling, toen al vele gebouwen in Nineveh van klei en steen werden gemaakt.

links: beschilderde aardewerken kruik, 2900-2600 BCE, Ashmolean Museum; boven: aardewerken potjes, 3100-2600 BCE, Ashmolean Museum.

Steatiet funderingstablet van koning Shugli, gedateerd op   2100-2000 voor begin van onze jaartelling. Musée du Louvre, Parijs.

rechts: Deze gipsen replica is gemaakt van een van de beroemdste archeologische vondsten uit Nineveh. Het originele koperen  koningsportret stelt waarschijnlijk Sargon de Grote, zijn zoon Manisjtoesjoe of zijn kleinzoon Naram-Sin voor, drie machtige koningen uit het derde millennium voor het begin van onze jaartelling. Meer dan 1500 jaar lang werd de kop in Nineveh bewaard, als lichtend voorbeeld voor alle Assyrische koningen. Toen de stad in de oudheid werd verwoest, vernielden de aanvallers ook dit portret. Deze replica maakt deel uit van de collectie van het British Museum.

Op dit stenen tabletje wordt koning Shulgi genoemd. Hij regeerde rond 2000 voor het begin van onze jaartelling over grote delen van Mesopotamië, inclusief de stad Nineveh. Er heerste vrede en grote voorspoed en Shugli liet verschillende tempels bouwen. Waarschijnlijk ook in Nineveh, waar in deze periode een reusachtige tempel voor de godin Isjtar stond. Met zijn bijna 5 meter dikke muren torende het gebouw ver uit boven de stad, intussen een regionaal centrum. Pas 1300 jaar later bouwde Koning Sennacherib uit tot hoofdstad van het Assyrische Rijk.

Kleiprisma over waterwerken en poorten, 7e eeuw BCE, Nineveh; British Museum.

Een Assyrische koning pronkte graag met zijn bouwactiviteiten, het liefst op plaatsen die voor het nageslacht bewaard zouden blijven. Sennacherib was hierin geen uitzondering. Deze fragmenten van een funderingstekst vertellen over de constructie van irrigatiekanalen en over de bouw van achttien poorten in Nineveh.

Nineveh in het Rijksmuseum van Oudheden

Nineveh -hoofdstad van een wereldrijk was tot en met 28 maart 2018 te bezichtigen in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

Meer over Nineveh vind je op GeoGraphixs.com.