Nuxálk First Nation

De Bella Coola Valley, aan het uiteinde van de Chilcotin-Bella Coola Highway (Highway 20), aan de kust van British Columbia, vormt tegenwoordig het hart van het woongebied van de Nuxálk spreek uit: Noo-halk). In de nederzetting wonen nu ongeveer 900 mensen. De naam Bella Coola wordt niet alleen gebruikt voor de naam van de rivier, die hier in de Grote Oceaan uitmondt, haar stroomgebied, maar in het verleden ook voor het Nuxálk-volk zelf.
Het was in 1793, toen kolonisten uit Europa, onder leiding van de Schotse ontdekkingsreiziger Alexander Mackenzie voor het eerst kennis maakten met deze rijke indiaanse cultuur. Mackenzie staat de boek als de man van de eerste oversteek van het Noord-Amerikaanse continent. Pas twaalf jaar later slaagde daar een Amerikaanse expeditie in.

In 1867 richtte de Hudson's Bay Company een handelspost op in Bella Coola, twintig jaar later werden er homesteads toegekend aan een groep van zo'n 220 Noorse emigranten, voornamelijk bestaande uit boeren, vissers en houthakkers. 

Tot ver in de twintigste eeuw was het gebied van de Bella Coola geïsoleerd van de rest van British Columbia. Dat veranderde enigszins, toen in 1953 de 'Freedom Road' werd geopend, de weg door de bergen van de Tweedsmiur naar Anahim Lake. Tegenwoordig beschikt Bella Coola over een eigen vliegveld en is er een veerdienst verbinding met o.a. Port Hardy op Vancouver Island.


De Nuxálk Nation bestaat uit een groot aantal kleinere nederzettingen in 'Kulhulmcilh' (Ons Land), waaronder de vier grootste: Talyu in Ats'aaxlh (Zuid-Bentinck), Suts'lhm (Kimsquit), Kwalhna en Q'umk'uts in het oosten van het Nuxálk grondgebied. Voor de komst van de Europeanen bestond het Nuxálk-volk uit ongeveer 35.000 mensen, totdat in de jaren 1862-64 het noodlot toesloeg. Door de met de eerste golf goudzoekers meegekomen ziekten, werd de inheemse bevolking door een pokkenepidemie gedecimeerd tot ongeveer 300 mensen. De overlevenden zochten een veilig heenkomen in o.a. Q'umk'uts en werden uiteindelijk door het 'Department of Indian Affairs' bijeengebracht, of wellicht is bijeengedreven een beter woord, in wat nu de Bella Coola Settlement is.

De huidige omvang van het Nuxálk-volk wordt door 'Indian and Northern Affairs Canada' (INAC) geschat op rond de 1400 mensen, waarvan er nu 900 in Bella Coola wonen. De Nuxálk zelf geven een totaal van 3000 mensen op. In dit getal zijn dan ook de mensen opgenomen, wier voorvaderen tot de Nuxálk behoorden, maar nu niet als zodanig zijn geregistreerd.

iedere zondag is er markt in Hagensborg

groenten, fruit en lokale producten op de Farmers Market van Hagensborg*

*) De Noorse immigranten, die uiteindelijk in 1894 in Hagensborg zouden neerstrijken, kwamen hoofdzakelijk vanuit de staat Minnesota en enkele andere door recessie geteisterde staten van de V.S. Ze hoopten in Canada een beter bestaan te vinden. Ze bouwden hun eerste huizen rond de winkel van Hagen Christensen. De nederzetting kreeg later de naam Hagensborg.

Traditioneel is de Nuxálk altijd een volk van landbewerkers geweest. De uitgestrekte bossen boden een schat aan natuurlijke rijkdommen. Daarnaast nam de zalmvisserij en de handel met naburige volken een centrale plaats in. 

In de recentere geschiedenis is daar, onder andere dankzij de betere ontsluiting, het toerisme bij gekomen.  Ook de aanwijzing van het Tweedsmuir tot Provincial Park heeft tot een groeiende belangstelling 'van buiten' geleid. 

De ooit welvarende visserij, gesymboliseerd door het imposante houten havengebouw, is de laatste jaren nagenoeg geheel verdwenen. Het  op palen staande gebouw is jaren geleden definitief gesloten en staat bijna op instorten.
In de haven liggen nog slechts enkele vissersboten.

vissers in de haven van Bella Coola

het imposante houten havengebouw sloot enkele jaren geleden definitief haar deuren

In de zomermaanden is Bella Coola door middel van de veerdienst van BC Ferries verbonden met Port Hardy op Vancouver Island. In de winter is er een kleinere veerdienst, die de kleinere gemeenschappen aan de kust, zoals Bella Bella, Shearwater en Ocean Falls met Bella Coola verbindt. Ondanks de sluiting van de Tallhoe Cannery kent Bella Coola nog wel een visverwerkend bedrijf, Bella Coola Fisheries Ltd., met het moeder bedrijf aan de Fraser River, iets ten zuiden van Vancouver. 

De intrede van moderne koeltechnieken versnelde de teloorgang van de visverwerkende industrie in dit gebied. Aan de monding van de Bella Coola River staande restanten van de eens zo bedrijvige Tallheo Cannery. Geopend door de Nuxálk en de Noorse immigranten rond 1890, was het bedrijf volop in bedrijf met de verwerking van Spring- en Sockeye zalm.

gillnetter in de haven van Bella Coola

Old Bella Coola Wharf

Door de intrede van betere koeltechnieken en de uitbreiding van transportmogelijkheden, luidde vanaf 1948 de neergang in deze tak van industrie in. In 1954 had het bedrijf weliswaar nog wel zo'n 100 zogenaamde 'gillnet' boten in dienst, maar het einde zou spoedig volgen. Nu liggen er in de haven nog slechts enkele gillnetters.

Niet alleen de inkrimping van de vissersvloot en de visverwerkende industrie heeft tot een forse daling van het aantal inwoners van de Bella Coola Valley geleid. Ook de sluiting van de papierfabriek van Ocean Falls in 1980/81 droeg bij aan de ontvolking van dit gebied.  Alleen al tussen de jaren 2001 en 2006 nam de bevolking af met 17 procent, van 2289 tot 1900 inwoners. In 2001 gaf 43 % van de mensen aan een 'aboriginal identity te hebben, waarvan het overgrote deel Nuxálk. Slechts 10% gaf aan van Noorse (of Noors-Canadese) afkomst te zijn. De gegevens zijn afkomstig uit de Canadian Census van 2001 en 2006.

werkloosheid in de Bella Coola Valley is aanzienlijk

Het aantal huishoudingen, dat in de Bella Coola Valley, en dan specifiek in het gebied behorende tot het Nuxálk reservaat, afhankelijk is van 'income assistance', bedroeg in 2006 maar liefst 177. Buiten dit gebied waren dat er nog eens 42.
De Bella Coola Valley stond in 2005 op een lijst met in totaal 78 provinciale regio's in British Columbia op de vierde plaats van onderen wat betreft de hoogte van het gezinsinkomen. Het gemiddelde inkomen bedroeg ongeveer $ 49.500,- voor geheel British Columbia, maar een kwart van de bevolking moet het hier in de Bella Coola Valley stellen van een inkomen beneden de $ 20.000,- (gegevens uit de 2001 Census).

Bella Coola House of Noomst

De Nuxálk kent een rijke traditie op het gebied van houtsnijwerk. Bij zijn eerste bezoek aan de Bella Coola Valley, merkte Alexander Mackenzie op 18 juli 1793 in zijn dagboek op: "....the sculpture of these people is superior." Hij was onder de indruk van de opmerkelijk omvangrijke totem palen, waaronder de zogenaamde 'longhouse pillars'. Voor deze grote kunstwerken werden de enorme en honderden jaren oude ceders gebruikt. Vandaag de dag beklemtonen de chiefs van de Nuxálk de bescherming van deze kostbare bomen.
Kleinere bomen worden gebruikt voor het maken van onder andere kano's, schilden, maskers en uiteraard totem palen van een iets bescheidener omvang.

Citaat uit een weblog getiteld 'Father and Daughter Roadtrip':
".....Before long we were in Hagensborg and then Bella Coola. Hagensborg was settled in the late 19th century by Norwegians escaping economic hardship and seeking religious freedom. Practically every house was neat as a pin, with manicured grass and well tended gardens. The reserve land in Bella Coola on the other hand was full of houses patched and peeling, rusted ex-vehicles covered with years of grass and moss, curtainless windows looking out on bits of old upholstered furniture quietly rotting outside in the rain. Those two neighbourhoods in close proximity more than any other image highlights the cultural rift there has always been between the aboriginal and the western populations, a rift that yawns in almost every part of the country that has a native populace. Until that can be solved there will never be advancement and it makes us so sad to think that unless something truly innovative can be designed, nothing will change in our lifetimes, and maybe never. It's like cutural oil and water with two sides who have an entirely different value system. You throw in some misunderstanding and racism (both sides are guilty of these) and mix with alcohol and despair and its a potent downward spiral....."

in de werkplaats van Harry Schooner

Eén van de in Bella Coola wonende kunstenaars is Tia'kuulth, misschien beter bekend onder zijn Engelstalige naam Harry Schooner. Talloze kunstwerken van zijn hand, waaronder muurschilderingen, sieren de nederzetting. Hij werd in de buitenwereld bekend als één van de voorvechters van de bescherming van Ista (King Island), dat door grootschalige houtkap van een grote multinational vernietigd zou worden. Nooit en te nimmer was er door de Nuxálk regering toestemming verleend. De macht van het grote geld won. De houtkap leidde, ook buiten de kleine Nuxálk gemeenschap tot hevige protesten.

de meester zelf: Tia'kuulth / Harry Schooner