Mijnbouw op Spitsbergen

Behalve de mijnbouwactiviteiten in het Adventdalen en bij Barentsburg zijn alle andere steenkoolmijnen op Spitsbergen inmiddels gesloten. In het Adventdalen exploiteren de Noren nu alleen nog Gruve 7 (Mijn 7). Het Russische, voormalige staatsbedrijf, Trust Arktikugol heeft alleen de mijn bij Barentsburg nog in gebruik.
De Russische mijnbouwbelangen op Spitsbergen zijn echter altijd meer van politiek-strategische dan van economische aard geweest. Vanaf het begin van de '30er jaren van de vorige eeuw werden er door de Sovjet Unie mijnen ingericht bij de voormalige Nederlandse nederzettingen Barentsburg en Rijpsburg, Grumant, Colesbukta en het gebied rond Pyramiden. Nu is alleen nog de mijn bij Barentsburg actief.

Deze afbeelding, onder andere gebruikt in 'Arktis' van Walter Weiss (Wenen, 1975), zou op een diepte van 400 meter zijn gemaakt. Of het inderdaad een steenkolenmijn op Spitsbergen betreft, wordt niet nader aangegeven. een dergelijke diepte is voor Spitsbergen niet voor de hand liggend.

Longyearbyen - Adventdalen

In het Adventdalen waarin Longyearbyen ligt zijn in totaal zo'n 7 verschillende mijnen in bedrijf geweest. Op dit moment produceert alleen Gruve 7 nog steenkool. De andere Noorse mijnen liggen er verlaten bij.

Longyearbyen

"De kolenstad Longyearbyen in de poolnacht" luidt het bijschrift in het boek 'Arktis' (Walter Weiss, Wenen, 1975).

Een kolenschip wordt in de haven van Longyearbyen geladen. De kolen worden aangevoerd met de gondels van de kabelbaan. In 'Arktis', Walter Weiss (Wenen, 1975).

Op de flank van de Sverdruphamaren staan de peilers van de kolenkabelbaan van de voormalige mijn 1B onder de Naesfjellet. Het kleine rechthoekige gebouwtje boven de gele boormachine is het oudste nog intakt zijnde gebouw van Spitsbergen: het oude postkantoor.

Mijnwerkers keren terug van een dag harde arbeid.
Foto gemaakt in het Svalbard Museum, Longyearbyen.

Voor het winkelcentrum Lompen senteret in Longyearbyen staat de Noorse mijnwerker.

De restanten van Gruve 6 in het Adventdalen op de flank van de Bolternosa.

Een bezoek aan het Museum van Longyearbyen is een must, niet alleen voor geïnteresseerden in de geologie van de eilandengroep. Eigenlijk alle andere aspecten, zoals de walvisvaart en de jacht als wel de impact van de Westerse beschaving op het milieu komen er aan bod.

Het museum is gevestigd in de oostelijke vleugel van het UNIS-gebouw en is dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Op 1 en 17 mei is het museum gesloten.
Kijk hier voor meer informatie: Svalbard Museum.

Barentsburg

Barentsburg aan de Grønfjorden is na 'hoofdstad' Longyearbyen de grootste plaats op Spitsbergen. Waren er in de jaren negentig nog tussen de 1.100 en 1500 inwoners, in 2007 was dat aantal gedaald tot rond de 500. De bevolking bestaat grotendeels uit Russen en Oekraïners. De meeste inwoners zijn direct betrokken bij de steenkolenmijn van het Russische bedrijf Trust Arktikugol. Toeristische activiteiten komen maar moeizaam van de grond.

Barentsburg

Het uiteenvallen van de Sovjet Unie in 1991 lijkt aan Barentsburg voorbij te zijn gegaan. Op het plein voor de moderne flat accommodatie prijkt de buste van Lenin. Op de Stele staat: 'Ons doel - Communisme !'

Het kantoor van de Trust Arktikugol in Barentsburg.

Aan het eind van de dienst keren de mijnwerkers terug naar huis., in bijna alle gevallen een appartement in één van de grote flats in het stadje.

Achter het verlaten havenkantoor (groene houten gebouw rechts) de installatie waarmee de steenkool in de schepen wordt gestort.

Ter nagedachtenis aan de 141 slachtoffers van het vliegtuigongeluk in het Adventdalen van 1996 werd deze kapel gebouwd. Onder de doden waren veel mijnwerkers uit de Oekraïne.

Monument voor de Mijnbouw. In zowel de Noorse- als Sovjet mijnen op Spitsbergen vonden talrijke ongelukken plaats. In 1997 vielen er hier door een mijnbrand 23 doden.

Meer foto's van Barentsburg.

Colesbukta

De steenkool van de Russische mijn bij Grumant werd met een smalspoortrein naar Colesbukta vervoerd. In de beschutte baai werd de steenkool in schepen geladen voor transport naar Rusland, in hoofdzaak de haven van Murmansk. Net als de Grumantmijn is ook het complex aan de Colesbukta nu is geheel verlaten. Een enkel gebouw dient zo nu en dan als onderkomen voor onderzoekers.

De elektriciteitscentrale van Oegolnaja Boechta (Colesbukta) is zo goed als helemaal ontdaan van nog bruikbare materialen. Dat geldt ook voor de meeste van de andere gebouwen. In andere gebouwen lijkt het echter, alsof de kompels elk moment weer binnen kunnen komen.

In een houten loods bij de vervallen centrale bevinden zich nog honderden kisten met duizenden boorkernen, de stille getuigen van de zoektocht naar kolenlagen.

Meer foto's van Colesbukta....

Ny Ålesund

De mijnbouw heeft in Ny Ålesund geheel plaats gemaakt voor de wetenschap. In de afgelopen jaren is Ny Ålesund uitgegroeid tot een wetenschapsbasis van formaat. Het dorp bestaat nu hoofdzakelijk uit accommodatie voor de diverse onderzoeksinstituten, waaronder het Arctisch Centrum van de Rijksuniversiteit Groningen. Naast de tijdelijke Nederlandse bewoners, kent Ny Ålesund onderzoekers uit het Verenigd Koninkrijk, Zuid-Korea, China, Japan, Duitsland, Italië en natuurlijk uit Noorwegen zelf.

Ny Ålesund

De steenkoolmijnen bij Ny Ålesund waren alle gelegen aan de noordflank van wat tegenwoordig de Zeppelinfjellet wordt genoemd. Foto van een kaart in het museum van Ny Ålesund.

Met behulp van een smalspoorlijn werd de steenkool naar de pier in Ny Ålesund vervoerd. Vandaag de dag is er nog een klein deel van de spoorlijn over. Vlakbij de pier staat een locomotief met enkele wagon, ter nagedachtenis aan vroeger tijden.

Foto links: Een wagon wordt aan het eind van de pier geladen met bouwmaterialen. Rechts: kompels in één van de mijnen van Spitsbergen. Beide foto's zijn gemaakt van platen in het kleine museum.

Svalbard Museum Ny-Ålesund is dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur. In de wintermaanden opent het museum officiëel om 12.00 uur. Overigens is de deur gewoon open en mag je ook buiten deze tijden gerust een kijkje nemen, als je aan het eind van je bezoek de verlichting uit doet en de deur goed sluit.

Pyramiden

Ook in Pyramiden zijn de Sovjets langere tijd met mijnbouwactiviteiten bezig geweest. Het toerisme, dat voor een vervangende bron van inkomsten zou moeten zorgen, kwam maar moeizaam op gang. De nederzetting is nu nagenoeg geheel verlaten en raakt langzaamaan in verval.

Van Pyramiden hebben we geen eigen foto's.

Bronnen

Arktis, Walter Weiss, Wenen, 1975.

Wildernis Woongebied en Wingewest, een geschiedenis van de poolgebieden, Louwrens Hacquebord, Amsterdam, 2015.

Svalbard Museum, Longyearbyen en Ny-Ålesund.

Titelfoto: Voor het Pomoren Museum in Barentsburg staat het Monument voor de Mijnbouw.