noarderljocht.com
Vulkanisme in Nieuw-Zeeland
Dutch / English
Actief vulkanisme in Nieuw-Zeeland beslaat een groot deel van het Noorder Eiland, van de Bay of Islands, Whangarei, Auckland, Whakaari (het White Island), de Tongariro tot aan Taranaki. Het meest actieve deel is de Taupo Volcanic Zone, het gebied van Whaaraki tot aan het Taupo Meer. Het Tongariro National Park en het gebied van de Bay of Plenty hebben in de recente geschiedenis enkele hevige vulkaanuitbarstingen gekend.
Het Noorder Eiland kent een aantal actieve vulkanen: Ruapehu, Tongariro, Ngauruhoe, Whakaari en Mount Tarawera. Taranaki (ook wel bekend als Mount Egmont) en Rangitoto worden weliswaar als slapende vulkanen beschouwd, maar gevaar voor een eventuele uitbarsting wordt niet geheel uitgesloten geacht.
Het vulkanisch veld van Auckland telt maar liefst 48 vulkanen. In een vulkanisch veld wordt er bij elke eruptie een (kleine) vulkaan gevormd, die daarna niet meer tot uitbarsting komt. Dit noemt men in de geologie 'monogenetisch'. Elders in het veld kan evenwel een nieuwe vulkaan tot uitbarsting komen. Het is moeilijk te voorspellen waar en wanneer een nieuwe eruptie plaats zal vinden. Zo'n 150.000 jaar geleden begon de vulkanische activiteit in het gebied rond Auckland. Mangere, One Tree Hill, Three Kings, Mount Eden en Mount Wellington kwamen alle in de afgelopen 20.000 jaar tot uitbarsting. Rangitoto, de zwaarste uitbarsting en goed voor maar liefst 58% van de totale hoeveelheid aan naar buitengetreden materiaal in het gebied, kwam 600 jaar geleden tot uitbarsting.
Het Noorder Eiland kent een aantal actieve vulkanen: Ruapehu, Tongariro, Ngauruhoe, Whakaari en Mount Tarawera. Taranaki (ook wel bekend als Mount Egmont) en Rangitoto worden weliswaar als slapende vulkanen beschouwd, maar gevaar voor een eventuele uitbarsting wordt niet geheel uitgesloten geacht.
Het vulkanisch veld van Auckland telt maar liefst 48 vulkanen. In een vulkanisch veld wordt er bij elke eruptie een (kleine) vulkaan gevormd, die daarna niet meer tot uitbarsting komt. Dit noemt men in de geologie 'monogenetisch'. Elders in het veld kan evenwel een nieuwe vulkaan tot uitbarsting komen. Het is moeilijk te voorspellen waar en wanneer een nieuwe eruptie plaats zal vinden. Zo'n 150.000 jaar geleden begon de vulkanische activiteit in het gebied rond Auckland. Mangere, One Tree Hill, Three Kings, Mount Eden en Mount Wellington kwamen alle in de afgelopen 20.000 jaar tot uitbarsting. Rangitoto, de zwaarste uitbarsting en goed voor maar liefst 58% van de totale hoeveelheid aan naar buitengetreden materiaal in het gebied, kwam 600 jaar geleden tot uitbarsting.
Auckland - een stad op vulkanen
Gezicht op Auckland vanaf de Mount Victoria kegel
De stad Auckland is boven op een gigantisch vulkanisch veld gebouwd. een gebied, dat tot 600 jaar geleden nog actief was met de uitbarsting van de Rangitoto. Deels zichtbaar in en rond Auckland zijn de vele vulkaankegels.
De oudste, Maungataketake, is ongeveer 50.000 jaar oud, terwijl de jongste de vulkaan, die nu Rangitoto Island vormt dus slechts zo'n 600 jaar oud is. De van de meeste kegels in het zogenaamde Auckland Veld werden in soms minder dan 10 jaar gevormd.
Misschien is dit gebied beter voor te stellen als één grote vulkaan, waar een nieuwe uitbarsting steeds op een andere plek ontstaat. Het feit, dat het magma reservoir hier zo diep zit, maakt, dat er geen geothermische activiteit is zoals bijvoorbeeld in het gebied rond Taupo en Rotorua. Hierdoor zou de indruk kunnen worden gewekt, dat het Auckland Vulkanisch Veld niet meer actief is.
De oudste, Maungataketake, is ongeveer 50.000 jaar oud, terwijl de jongste de vulkaan, die nu Rangitoto Island vormt dus slechts zo'n 600 jaar oud is. De van de meeste kegels in het zogenaamde Auckland Veld werden in soms minder dan 10 jaar gevormd.
Misschien is dit gebied beter voor te stellen als één grote vulkaan, waar een nieuwe uitbarsting steeds op een andere plek ontstaat. Het feit, dat het magma reservoir hier zo diep zit, maakt, dat er geen geothermische activiteit is zoals bijvoorbeeld in het gebied rond Taupo en Rotorua. Hierdoor zou de indruk kunnen worden gewekt, dat het Auckland Vulkanisch Veld niet meer actief is.
De Tongariro Vulkanen
Ruapehu bij zonsondergang
De Tongariro bestaat uit een complex van vulkaankegels, gevormd gedurende een periode van zo'n 275.000 jaar. Voor zover bekend zijn er vanaf het begin van de bewoning van dit gebied een vijftal uitbarstingen bekend van de Te Māari kraters en de Red Crater tussen 1855 en 1896. Daarna zijn ze, tot op heden, relatief rustig geweest. In november 2012 waren er enkele kleine uitbarstingen nabij de Te Māari krater. In juli 2014 was er hier nog wel sprake van veel stoomvorming, maar was het dreigingsniveau weer teruggebracht tot Level 1.
Ngauruhoe is één van Nieuw-Zeeland's meest actieve vulkanen. Ngauruhoe is eigenlijk een grote kegel, die is ontstaan in de zuidflank van de Tongariro Vulkaan. De Ngauruhoe werd zo'n 2500 jaar geleden actief.
Met z'n 2797 meter is de Ruapehu niet alleen de hoogste berg van het Noorder Eiland, maar heeft tevens ook Nieuw-Zeelands meest recente vulkaanuitbarsting op z'n naam staan. In de top van de berg zijn 3 kraters te onderscheiden, die in de afgelopen 10.000 jaar actief zijn geweest. Onder het meer van de South Crater bevindt zich de actieve vent. Het water is bij uitbarstingen in de recente geschiedenis een aantal malen uit het meer getreden, hetgeen leidde tot ijs- en modderstromen (lahars).
Ruapehu deed de bewoners van het gebied in 1995 en 1996 weer even herinneren aan het feit, dat ze naast een actieve vulkaan woonden. Gelukkig vielen er geen slachtoffers, maar de modderstromen veroorzaakten grote schade. In juli 2014 maakten we met een Cessna 206 van MountainAir een fotovlucht boven de besneeuwde vulkanen van het Tongariro National Park. Klik hier voor de fotoreportage.
Ngauruhoe is één van Nieuw-Zeeland's meest actieve vulkanen. Ngauruhoe is eigenlijk een grote kegel, die is ontstaan in de zuidflank van de Tongariro Vulkaan. De Ngauruhoe werd zo'n 2500 jaar geleden actief.
Met z'n 2797 meter is de Ruapehu niet alleen de hoogste berg van het Noorder Eiland, maar heeft tevens ook Nieuw-Zeelands meest recente vulkaanuitbarsting op z'n naam staan. In de top van de berg zijn 3 kraters te onderscheiden, die in de afgelopen 10.000 jaar actief zijn geweest. Onder het meer van de South Crater bevindt zich de actieve vent. Het water is bij uitbarstingen in de recente geschiedenis een aantal malen uit het meer getreden, hetgeen leidde tot ijs- en modderstromen (lahars).
Ruapehu deed de bewoners van het gebied in 1995 en 1996 weer even herinneren aan het feit, dat ze naast een actieve vulkaan woonden. Gelukkig vielen er geen slachtoffers, maar de modderstromen veroorzaakten grote schade. In juli 2014 maakten we met een Cessna 206 van MountainAir een fotovlucht boven de besneeuwde vulkanen van het Tongariro National Park. Klik hier voor de fotoreportage.
Upper Tama Lake met links de Ngauruhoe
Op naar Mount Ruapehu
Taranaki
Taranaki gezien vanaf de Veronica Loop Track
Taranaki (Mount Egmont), waarvan de top tot 2518 meter boven zeeniveau reikt, kwam 250 jaar geleden voor het laatst tot uitbarsting. In de 300 jaar daarvoor, waren er ook zo'n acht uitbarstingen geweest. Uit de vulkanische afzettingen rond de vulkaan is af te leiden, dat dit gebied al zo'n 130.000 jaar actief is geweest. De kegel van de huidige Taranaki is ongeveer 12.000 jaar oud.
Nu slaapt de reus, maar voor hoe lang nog ?
Nu slaapt de reus, maar voor hoe lang nog ?
Whakaari - het Witte Eiland
afzetting van zwavel
Een kleine 50 kilometer uit de oostkust van het Noorder Eiland ligt Whakaari (White Island), één van Nieuw-Zeeland's meest actieve vulkanen. Het grootste deel van dit vulkaaneiland, dat in de afgelopen 150.000 jaar is gevormd, ligt onder water. Er komt voortdurend stoom uit de Main Crater, maar Whakaari is doorgaans gewoon toegankelijk voor een bezoek. Klik hier voor de foto reportage, gemaakt op een stralende winterdag in juli 2014.