noarderljocht.com
Gannets around the Globe
De Jan-van-gent is niet echt een bekende verschijning in het Nederlandse luchtruim. Wel is de vogel zo nu en dan aan de Noordzeekust en boven de Waddeneilanden te aanschouwen. Minder vaak komt de vogel voor boven de meer landinwaarts gelegen wateren. De dichtstbijzijnde kolonie bevindt zich op het Duitse Helgoland. De Jan-van-gent is talrijk in de kuststreken van Schotland. Er zijn tal van plaatsen waar de vogel is the aanschouwen. Wellicht de allermooiste plaats in Europa is de Bass Rock in de Firth of Forth, iets uit de kust van North Berwick, maar ook op de noordwestpunt van Unst, het meest noordelijke eiland van de Shetlands, is een prachtige plek.
Iets verder van huis is Ijsland. De kolonie in de buurt van Kopasker, in het noordoosten van het eiland, is relatief goed te benaderen. Nog iets verder weg is Nieuw-Zeeland. De meest bekende plaats is daar Cape Kidnappers, aan de oostkust van het Noordereiland, nabij de steden Napier en Hastings. Een kleinere kolonie bevindt zich op een uurtje rijden van Auckland: Muriwai. Op het Zuidereiland is er een kolonie op de Farewell Spit, ten noordwesten van Nelson.
Iets verder van huis is Ijsland. De kolonie in de buurt van Kopasker, in het noordoosten van het eiland, is relatief goed te benaderen. Nog iets verder weg is Nieuw-Zeeland. De meest bekende plaats is daar Cape Kidnappers, aan de oostkust van het Noordereiland, nabij de steden Napier en Hastings. Een kleinere kolonie bevindt zich op een uurtje rijden van Auckland: Muriwai. Op het Zuidereiland is er een kolonie op de Farewell Spit, ten noordwesten van Nelson.
Voor de intrede van het digitale tijdperk bezochten we de Shetlands, Ijsland en Cape Kidnappers in Nieuw-Zeeland, vandaar dat we daar nog geen digitale foto's van de vogels hebben. Van de overige locaties wel: Bass Rock, Helgoland, Muriwai en Farewell Spit.
Bass Rock, Schotland
De Bass Rock is zonder enige twijfel de mooiste plek in Europa (en misschien wel van de wereld) om de Jan-van-gent te kunnen aanschouwen. De bootreis vanaf Dunbar duurt ongeveer een uur. Tijdens deze reis zie je de vogels van zeer nabij in zee duiken. Eenmaal op de rots zelf, zit je temidden van duizenden Gannets.
Herma Ness, Unst, Shetland
De reis naar Unst, het meest noordelijke eiland van de Shetlands, kost enige tijd, maar is de moeite meer dan waard. Op de noordwestpunt van het eiland, de Herma Ness, broeden enkele honderden Jan-van-genten. Even verderop wonen ontelbare Papagaaiduikers (Puffins). De Herma Ness is ook bij uitstek een gebied om de Grote Jager van nabij te aanschouwen.
Rauthinúpur, Ijsland
De kliffen van de oude Rauthinúr vulkaan, nabij Kopasker in het noordoosten van Ijsland, bieden plaats aan een kolonie Jan-van-genten. De meeste vogels verblijven op een rotspunt op zo'n 50 meter uit de kust. Deze kolonie is één van acht grote Jan-van-genten kolonies op Ijsland. De grootste populatie van zo'n 16.000 paren, zit op het eilandje Eldey, zo'n 15 kilometer uit de kust van het Reykjanes Schiereiland.
Helgoland, Duitsland
Op de rode rotsen van Helgoland broeden tegenwoordig zo'n 650 Jan-van-genten. Pas sinds het begin van de negentiger jaren van de vorige eeuw zijn de genten er in noemenswaardige aantallen neer gestreken. Op enkele plekken zijn de vogels tot op enkele meters te benaderen.
Cape Kidnappers, Nieuw-Zeeland
Cape Kidnappers is wellicht de meest bekende plek in Nieuw-Zeeland om Jan-van-genten van zeer dichtbij te kunnen observeren en fotograferen. De vogels zijn daar op een paar meter te benaderen. De toegankelijkheid van de kolonie is ietwat beperkt. De weg naar de kaap voert grotendeels over privé-terrein en is ook voor voetgangers niet te gebruiken. Gannet Tours organiseert dagelijks excursies naar de kolonie. Vanuit Clifton voert een tractor met aanhanger je over het strand naar de kolonie. Deze mogelijkheid bespaart je een lange strandwandeling (heen en terug zo'n 18 kilometer), maar is afhankelijk van het tij. Voor beide georganiseerde mogelijkheden geldt, dat de beschikbare tijd bij de vogels zo'n anderhalf uur bedraagt.
Muriwai, Nieuw-Zeeland
Muriwai ligt op een klein uurtje rijden van Auckland. De Jan-van-genten zitten op de rotsen, alsmede op een tweetal kleine eilandjes iets uit de kust. De vogels zijn van (zeer) nabij te observeren. Bovenal zijn er geen restricties aan een bezoek. Dat kan, indien gewenst 24 uren van de dag.
Farewell Spit, Nieuw-Zeeland
Farewell Spit (Onetahua) is de grootste zandtong ter wereld en bevindt zich aan de noordwestpunt van het Zuidereiland. De kolonie Jan-van-genten nestelt in de sneeuw-witte duinen en is niet vrij toegankelijk. Vanuit Collingwood worden bijna dagelijks excursies georganiseerd. Vanwege de grote kans op verstoring, bedraagt de 'bezoektijd' aan de kolonie zo'n 20 minuten.
Farewell Spit Ecotours in Collingwood is de enige organisatie, die vergunning heeft, de kolonie te bezoeken. Afgezien daarvan, is de excursie, onder deskundige begeleiding, meer dan de moeite waard.
Farewell Spit Ecotours in Collingwood is de enige organisatie, die vergunning heeft, de kolonie te bezoeken. Afgezien daarvan, is de excursie, onder deskundige begeleiding, meer dan de moeite waard.
Lees hier "the Big Blue Banquet" van Kate Evans met foto's van Richard Robinson in de New Zealand Geographic van November 2022. Meer over de Jan van gent.